Ekşi Maya Nedir?
Ekşi maya, tahılların doğal fermantasyon süreci ile elde edilen bir mayadır. Bu yöntem, yüzyıllardır pek çok kültürde ekmek yapımında kullanılmaktadır. Ekmek hamurundaki un ve su, havadan ve un içindeki doğal mikroorganizmalar sayesinde birleştirilerek mayanın oluşmasını sağlar. Ekşi maya, ekmeğe karakteristik bir tat vermenin yanı sıra, daha zengin bir doku ve besin değeri sunar.
Ekşi Maya Yapımı İçin Gerekli Malzemeler
Ekşi maya yapımında fazla malzeme kullanmaya gerek yok; minimum düzeyde malzeme ile bu işlemi gerçekleştirmek mümkündür. İşte malzemeler:
- Un: Yüksek protein içeren ekmeklik un ve tam buğday unu kullanabilirsiniz.
- Su: Oda sıcaklığında içme suyu kullanmanız önemlidir.
Ekşi Maya Yapım Aşamaları
Ekşi maya yapımı 9-10 gün süren sabır isteyen bir süreçtir. İşte adım adım ekşi maya tarifi:
1. Gün
- 140 gram (1 su bardağı) ekmek ve tam buğday unu karışımı alarak bir cam kaseye koyun.
- Üzerine 140 gram (yaklaşık 1/2 su bardağı + 1 yemek kaşığı) oda sıcaklığında içme suyu ekleyin.
- Karışımı tahta bir kaşık ile karıştırarak un parçalarının kaybolmasını sağlayın.
- Kasenin üzerini temiz bir beze örtüp mutfağınızın sıcak bir köşesine bırakın.
2. Gün
Bugün karışımınızı kontrol edin. Üst kısımda biraz kabuklanma olabilir ama kabarmadıysa endişelenmeyin. Yine de 24 saat beklemeye devam edin.
3. Gün
- Üzerini açtığınızda kabarcıkların oluşmaya başlaması gerekiyor. Eğer oluşmuşsa, karışımın %80’ini atıp yeni un ve su ekleyin (90 gram su ve 70 gram un).
- Karışımı tekrar iyice karıştırın ve üstünü örtün.
4. Gün
Bugün biraz daha kabarma göreceksiniz. Aynı işlemi uygulayarak %80’ini atıp beslemeye devam edin.
5. Gün
Mayanız bu noktada belirgin bir ekşi koku yaymaya başlamalı. Eğer hala kabarmazsa, devam edin.
6-8. Günler
Bu günlerde kabarma ve sönme durumları düzenli hale gelmelidir. Yine %80’ini atmayı unutmayın.
9. Gün
Hedefiniz ekşi mayanın yeterince olgunlaşmasını sağlamak ve bu aşamada ekmek yapımına hazır hale getirmektir. Kabarmalar ve çökmeler düzenli hale geldiğinde ekmek yapmaya geçebilirsiniz.
Ekşi Maya İle Ekmek Yapımı
Ekşi maya kullanarak lezzetli ekmekler yapmak mümkündür. İşte ekşi maya ile ekmek yapımında izlenilecek adımlar:
- Mayayı daha önceki gün besledikten sonra kullanmaya başlayın. Mayanın taze olması önemlidir.
- Bir kaba, 500 gram un, 350 gram su, 100 gram ekşi maya ekleyin. Karıştırarak hamur haline getirin.
- Hamuru yoğurun ve ardından üzerini örtüp 1-2 saat bekletin.
- Hamur kabardığında, şekil verin ve tepsinize yerleştirin. 2-3 saat daha bekletin.
- Önceden ısıtılmış 220 derece fırında 30-40 dakika pişirin.
Ekşi Mayanın Bakımı
Ekşi maya oldukça dayanıklı bir kültürdür. Buzdolabında muhafaza edecekseniz, her 3-4 günde bir %80’ini atarak beslemeye devam etmelisiniz. Kullanmadığınız zaman, 100 gram maya alarak 125 gram un ve 125 gram su ekleyebilirsiniz.
Ekşi Maya İle Elde Edilen Ekmeklerin Saklanması
Ekşi mayalı ekmeklerinizi pişirdikten sonra dışarıda serin bir yerde saklayabilirsiniz. Ayrıca, dilimleyip poşetleyerek buzdolabında saklayabilirsiniz. Herhangi bir ekmek için bu yöntem, lezzetini kaybetmeden uzun süre dayanmasını sağlar.
Sonuç ve Notlar
Ekşi maya yapımı, sabır ve dikkat gerektiren bir süreçtir ama sonuçları oldukça tatmin edicidir. Doğal olarak elde edilen ekmekler, sağlıklı ve lezzetlidir. Çok çeşitli tariflerle denemeler yaparak değişik lezzetler elde edebilirsiniz.